10/3/1390بررسی تحولات منطقه در گفت‌وگو با دکتر ولایتی
صبغه اسلامی تحولات منطقه و بیداری اسلامی علی‌رغم تلاش‌های آمریکا و نظام سلطه، هر روز پررنگ‌تر می‌شود. رهبر انقلاب در بازدید خود از دانشگاه امام حسین(ع) اشاره کردند: «شکست سیاست‌های شیطان بزرگ امریکا در منطقه بسیار حساس خاورمیانه و احیای نویدبخش شعارهای اسلامی در میان ملت‌های به خروش آمده منطقه، تحقق بخشی از وعده‌های الهی به ملت ایران است.» برای بررسی تحولات منطقه به دفتر دکتر علی‌اکبر ولایتی رفتیم. متن زیر حاصل گفت‌وگوی تفصیلی ما با مشاور امور بین‌الملل رهبر انقلاب است:
شیخ صنعان یا شیخ سمعان
شرح داستان:
داستان حکایت عاشق شدن پیری است از پیران صوفیان که در اطراف بیت الحرام به روایتی 700 و به روایتی400 مرید داشته است و تمام واجبات دینی و شرعی را انجام داده و عبادات زیادی برای آخرت خود ذخیره داشته است.
از قضا یک شب در خوابی می بیند که از مکه به روم افتاده و بر بتی مدام سجده می کند. پس از این خواب او پی می برد که زمان سختی و دشواری (آزمایش الهی - یکی از عقبات صعب سلوک) فرا رسیده:
یوسف توفیق در چاه اوفتاد عقبه ای دشوار در راه اوفتاد
او باید خودش را به آزمایش الهی بسپارد. وی در حالی که به نجات و حفظ دین خود امید دارد با جمع کثیری از مریدان خود، راهی شهر روم می شود.
در آن شهر شیخ بر دختری ترسا، ساکن یکی از دیارات مسیحی که (این دیر) در روم (بیزانس) عاشق می شود.
دلا این عالم فانی به یک ارزن نمی ارزد
به دنیا آمدن بر زحمت رفتن نمی ارزد
اگر صد سال در دنیا همه شهد و شکر نوشی
به آن یک ساعت تلخی جان کندن نمی ارزد
اگر بر فرش ایوان تکیه سازی شب و روز
به خشت زیر سر اندر لحد خفتن نمی ارزد
هزاران سال اگر بر تخت عود بنشینی
به آن یک لحظه در تابوت خوابیدن نمی ارزد
اگر ملک سلیمان را رسد بهرت به آسانی
به مار و مور و عقرب هم قرین گشتن نمی ارزد
نیازهای مادی و معنوی انسان چه چیزهایی است؟
نیاز مادی بشر، گمشده ای نیست. او به خوبی می داند که چگونه از مواهب طبیعی و نعمت های الهی، بهره مند شود. طبیعت مادی انسان ها تفاوتی با طبیعت دیگر جانداران و حتی گیاهان در وابستگی فطری به عالم ماده و رفع نیاز غریزی از آن ندارد.
به جز بشر که با حشر انسانی محشور می شود، سایر موجودات ابتدا و انتها شروع و پایانی دارند. البته در این که حیوانات نیز محشور می شوند در سورة تکویر به آن اشاره شده است. تفصیل مطلب به بحثی گسترده نیاز دارد، ولی معاد و قیامت و زندگی در عالم آخرت، مقصد اصلی انسان ها است. پس نیاز اصلی و عمدة انسان ها ارضا شدن با زندگی حیوانی و مادی نیست. خداوند روح انسان را بر می گزیند و به نفخه ای از خود، با جسمی کاملاً مادی و زوال پذیر به نام بدن، آشنا می کند و او را با چنین حربه ای می آزماید تا دوباره آن را به سوی خود بخواند و در سرای ابدی به آن چه در این دنیا پرداخته، سزایش دهد. در نتیجه انسان به چیزی فراتر از عالم طبیعت یعنی مسائل مربوط به روح و به تعریف روشن تر معنویت نیازمند است.
در آن هنگام که آدم و حوّا آفریده شدند، در منزلگاهی به نام دنیا به سر
نمی بردند و آدم به خدعه و مکر شیطان از مصدر و مأوای اصلی اش دور شد:
"و گفتیم ای آدم!تو با همسرت در بهشت سکونت کن و از (نعمت های) آن از هر جا
می خواهید گوارا بخورید. (امّا) نزدیک این درخت نشوید که از ستمگران خواهید شد. پس شیطان موجب لغزش آن ها از بهشت شد و آنان را از آن چه در آن بودند، بیرون کرد و (در این هنگام) به آن ها گفتیم:همگی (به زمین) فرود آیید در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود و برای شما در زمین، تا مدت معیّنی قرارگاه و وسیلة بهره برداری خواهد بود".1
و اینک فرزند آدمی دمی چند به زندان تن و بدن مجبور است و می بایست به نیاز های معنوی اش که جز تعبد و رسیدن به معرفت نیست، برسد. وجود عقل و ارسال رسل و تبیین احکام دین و الزام به تقلید، موجب رفع نیازند. خداوند بشر را جز برای عبادت و عرفان و شناخت، نیافرید:"من جنّ و انس را نیافریدم جز برای این که عبادتم کنند"2(و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند). رسیدن به نیازهای معنوی موجب رسیدن به سعادت اخروی و بازگشت به اصل و مصدر است و این به قصد و رضا و تسلیم و اطاعت در برابر اوامر خدایی میسر است و نیاز معنوی تفسیری غیز از این ندارد.
1 بقره (2) آیات 35 و 36.
2 ذاریات (51) آیة 56.